Waarom als hulpverlener naasten als zorgvrager proactief en aanklampend benaderen?
Wanneer naasten betrokken worden in de hulpverlening, is dat vaak als zorgdrager. De naasten kunnen nieuwe inzichten en nuances inbrengen. Naasten nemen ook heel wat zorgende en praktische taken op bij de ondersteuning van het suïcidaal gezinslid. Maar in de meeste gevallen, hebben naasten ook nood aan ondersteuning omdat zij en het gezin lijden onder de omstandigheden. Hier focussen we op de naaste als zorgvrager.
Alle hulpverleners die betrokken waren in dit onderzoek erkenden dat:
- de aandacht voor naasten als zorgvrager in de meeste gevallen beperkt tot onbestaande is
- naasten als zorgdrager betrekken zinvol is, ook in functie van de zorg voor de persoon met suïcidale gedachten
Zorgnoden van naasten
- Er is in bijna in 100% van de gevallen een sterke en langdurige impact op de naasten ten gevolgen suïcidaliteit binnen de gezinscontext
- Naasten hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van suïcidale gedachten en psychosociale problemen
- Proactief en aanklampend handelen is wenselijk omdat naasten niet gemakkelijk de eigen noden (h)erkennen of deze niet makkelijk durven kenbaar te maken
- De impact en bijhorende nood aan ondersteuning van de naaste als zorgvrager neemt vaak toe naarmate de suïcidaliteit langer duurt
- Voorkomen dat naasten zichzelf wegcijferen, geen erkenning krijgen en gevoelens van onrechtvaardigheid ervaren
- Niet betrekken van gezinsleden kan leiden tot onverschilligheid en spanningen
- Aandacht voor naasten is drempelverlagend bij toekomstige zorgvragen
Kwalitatieve zorg
- Betrekken van naasten als zorgvrager, zorgt voor een beter zicht op de noden van de naasten en gezinsdynamieken
- De tijdsinvestering door de hulpverlening kan op langere termijn tijdswinst betekenen
- Aangeven dat een hulpvraag door naasten normaal en legitiem is, geeft erkenning voor hun beleving
- Kwaliteit van de zorg wordt door alle gezinsleden hoger ingeschat wanneer er ook aandacht is voor de noden van de gezinsleden
- Betrekken van naasten draagt bij tot een beter begrip van de onderliggende problematieken van het suïcidale gezinslid
- Naasten die weinig betrokken worden zijn vaak reeds (deels) op de hoogte van suïcidaliteit of hebben vermoedens die best verhelderd worden.
Voordeel voor het suïcidaal gezinslid
- Het suïcidaal gezinslid kan het standpunt, de beleving en de noden van andere gezinsleden leren kennen
- Het suïcidaal gezinslid heeft baat bij een ondersteunend gezin en het draagt dus bij aan suïcidepreventie
- De zorg een beetje afleiden van de persoon met suïcidale gedachten, kan er voor zorgen dat de persoon met suïcidale gedachten terug in zijn kracht komt en zingeving kan vinden
- De persoon met suïcidale gedachten heeft vaak zelf al een beeld van de mogelijk impact die naasten ervaren
- Bijdragen aan een herstel of versterking van evenwichtige relaties en wederkerigheid tussen gezinsleden en verbinding stimuleren, komt ook de suïcidale persoon ten goede