Waarom is de impact op naasten van een suïcidaal gezinslid vaak bijzonder groot?
Mee-leven met een suïcidaal gezinslid grijpt in op alle domeinen van het leven: sociaal, emotioneel, professioneel en op het gezinsleven. Het risico op het ontwikkelen van suïcidaal gedrag is hoger bij naasten in vergelijking met mensen die niet geconfronteerd werden met suïcidaliteit in het gezin ten gevolge van genetische factoren (bv.: overdracht van psychiatrische kwetsbaarheid en persoonlijkheidskenmerken) én omgevingsfactoren (vb.: imitatie, stress, ontoereikende hulp).
De bijzondere impact van suïcidegedachten
- Levensbedreigend: suïcidaliteit is per definitie levensbedreigend
- Duurtijd: Het suïcidaal proces duurt vaak langer dan een jaar
- Complexiteit: suïcidaliteit is vaak het gevolg van een complexe wisselwerking tussen psychiatrische, psychologische, neurobiologische en/of omgevingsfactoren
- Onvoorspelbaarheid: Het suïcidaal proces verloopt onvoorspelbaar en de diagnose, prognose en behandeling zijn moeilijk te bepalen
- Zelfbeschikking: het idee leeft dat de persoon met suïcidale gedachten zijn eigen leven in handen heeft. Dit zorgt voor sterke gevoelens van angst, onmacht en afwijzing bij de naasten. Vaak wordt dit gecompenseerd door extra zorgzaamheid en waakzaamheid door de naasten
- Onzichtbaarheid: suïcidaliteit is vaak niet zichtbaar voor de omgeving. Indien naasten dit willen aankaarten moeten ze anderen expliciet informeren
- Dubbel taboe: Naasten zelf kunnen suïcidaliteit (binnen de gezinscontext) ervaren als een taboe. Maar indien ze dit zelf niet ervaren, kan het toch zijn dat de persoon met suïcidale gedachten en/of overige gezinsleden het als een taboe ervaren en alsnog geheimhouding verwachten